Lang leve je laptop-batterij!

Laptop-batterijen verouderen waar je bij staat, maar ze kunnen je laptop overleven - mits je goed voor ze zorgt.

Laptop-batterijen zijn altijd te snel leeg - en het lijkt wel of dat na verloop van tijd steeds erger wordt. Goede zorgen kunnen de levensduur van je batterij aanzienlijk verlengen.

De batterijen van je notebook zijn net mensen: uiteindelijk gaan ze onvermijdelijk een keer dood. En net als mensen doen ze niet aan de Wet van Moore: je kunt er niet vanuit gaan dat de batterijen die je dit jaar koopt tweemaal langer meegaan dan die van vorig jaar. Accutechnologie wordt langzamerhand steeds beter (met betere batterijen valt tenslotte een hoop geld te verdienen), maar hoewel er wel wat interessante mogelijkheden in de pijplijn zitten, hoeven we in de nabije toekomst helaas nog geen grote doorbraken te verwachten.
Hoewel je batterij dus vroeger of later de geest zal geven, kun je met wat goede zorgen het onvermijdelijke een heel eind uitstellen. In dit artikel laten we zien hoe je de batterij van je laptop zo lang mogelijk voor je laat werken. Met een beetje geluk zelfs zo lang dat je net zo goed je hele laptop kunt vervangen (wie weet voor een model dat langer voort kan met een lading).
Ik noem bovendien wat tips waarmee je het uiterste uit een enkele lading kunt halen, zodat je langer kunt werken zonder stopcontact.

Trek hem niet helemaal leeg

Lithium Ion batterijen (zoals je die tegenwoordig in moderne laptops aantreft) vinden het niet leuk als je ze helemaal tot het laatste beetje leeg trekt. Als je dat een of twee keer doet ben je niet meteen je batterij kwijt, maar doe het vaak genoeg en je verkort de levensduur aanzienlijk. (Er is een uitzondering op deze regel, maar daar kom ik later op terug.)
Het goede nieuws is dat het je waarschijnlijk sowieso niet zal lukken je batterij helemaal leeg te trekken, tenzij je daar echt je best voor doet. De meeste moderne laptops zijn namelijk zo ontworpen dat ze afsluiten voordat de batterij leeg is.
Windows Vista en 7 hebben zelfs specifieke instellingen voor dit doel, die je terugvindt onder Energiebeheer. De standaardinstelling staat meestal zo rond de 5 procent, en het is verstandig dat zo te houden. XP heeft van zichzelf niet zo’n functie, maar veel notebook-bouwers leveren er zelf een tooltje voor mee.

Moet je je batterij wel helemaal opladen?

Daar verschillen de meningen nogal over. Voor dit artikel heb ik experts gesproken die zeggen dat je het wel en dat je het niet moet doen. Als ik moet kiezen, ga ik voor helemaal volladen. Het voordeel van een volledig opgeladen batterij (langer werken zonder stopcontact) is wat mij betreft het betrekkelijk kleine risico waard dat je er schade mee aanricht.

Houd hem koel

Zorg dat je de luchtopeningen vrij laat als je je laptop gebruikt. Leg je notebook nooit op zachte kussens of dekens. Beter nog: plaats hem op een standaard die zo veel mogelijk vrije luchtstromen toelaat.
Maak geregeld de luchtopeningen schoon met een spuitbusje perslucht. Die koop je voor een paar euro bij iedere computerwinkel. Volg de gebruiksaanwijzing op de bus en doe het alleen als het notebook uit staat.

Gun hem wat rust

Als je verwacht dat je de komende week of meer uitsluitend op het lichtnet gaat werken, haal dan de batterij uit je laptop.
Doe je dat niet, dan raakt de batterij uitgeput door het voortdurende laden en ontladen, terwijl je hem niet eens nodig hebt. Bovendien zorg je dat hij onnodig warm wordt (zie hierboven).
Zorg dat de batterij niet te leeg is als je hem eruit haalt. Een ongebruikte batterij verliest langzaam zijn lading, en het is niet de bedoeling dat hij helemaal leeg loopt, dus zorg dat hij minstens halfvol is als je hem verwijdert.
Verwijder nooit een batterij terwijl de computer aan staat, of zelfs maar in de standby of slaapstand staat, anders crasht het systeem en beschadig je misschien nog je hardware ook. Zelfs een batterij aansluiten op een draaiende laptop kan voor schade zorgen. Kom alleen aan de batterij als de laptop helemaal uit staat

In de vriezer?

Er zijn mensen die beweren dat je je batterij het beste kunt bewaren in de vriezer, in een water- en luchtdicht plastic zakje. Inderdaad kun je batterijen het beste koel bewaren, maar vocht is dodelijk voor een batterij, en in een vriezer is condens bepaald niet uitgesloten. Bewaar ze liever op een droge plaats op kamertemperatuur. Een simpele afgesloten kast is prima.
Het is niet goed de batterij al te lang te laten liggen en hem de kans te geven helemaal leeg te lopen. Na een maandje of twee is het verstandig hem weer eens in de notebook te stoppen en hem een paar uur te gebruiken. Daarna kan hij dan (mits voldoende opgeladen) weer de kast in.
Als je weer van plan bent met de batterij op reis te gaan, plaats dan de batterij terug en laat hem een paar uur laden voor je de stekker uit het stopcontact trekt. Laat de batterij helemaal opladen.

Zijn batterijen te reanimeren?

Strikt genomen kun je een Lithium Ion batterij niet meer elektronen laten vasthouden dan dat hij op zeker moment kan.
Maar als de batterij onverwacht snel leeg raakt, of als je laptop moeite heeft te bepalen hoeveel stroom er nog beschikbaar is, dan kun je wellicht wel de ‘brandstofmeter’ repareren zodat die correcte gegevens geeft.
Als je vermoedt dat de batterij niet goed doorgeeft of hij nou opgeladen is of niet, laat hem dan een aantal ronden doorlopen waarbij je hem helemaal leeg trekt (ja, dit is zo’n situatie waarin je de batterij dus wel helemaal leeg mag halen), vervolgens weer helemaal oplaadt, en dat dan nog een of twee keer.
Hoe trek je een batterij leeg als Windows dat niet toestaat? Ga niet met Windows-instellingen modderen, want je weet niet zeker of die wel de juiste waarden lezen en de kans is aanwezig dat Windows je niet eens toestaat zo ver te gaan (tenslotte crasht Windows als je de batterij helemaal leeg trekt).
Trek in plaats daarvan de stekker uit het stopcontact en laat je laptop draaien totdat hij automatisch in de sluimerstand valt. Vervolgens start je de pc weer op en zorg je dat je, voordat Windows opstart, het Setup-scherm opent. Hoe dat werkt, verschilt per merk pc – meestal krijg je kort een melding te zien met iets als “Press X for Setup”. Druk dan direct die toets in.
Laat nu je notebook aanstaan totdat hij zichzelf afsluit. Dat kan even duren (45 minuten op mijn laptop) want setup gebruikt een stuk minder energie dan Windows.
Als de pc eenmaal uit is, steek je de stekker weer in het stopcontact, en wacht je een paar uur totdat de batterij weer helemaal geladen is.
Dit proces herhaal je een of twee keer.
Als je een beetje je best doet, kan je batterij op deze manier je laptop zelfs overleven.

Langer op een lading

De bovenstaande tips zijn erop gericht de totale levensduur van je batterij te verlengen. Maar voor dagelijks gebruik zijn we eigenlijk meer geïnteresseerd in de duur van een enkele batterijlading, vooral als we langere tijd zonder stroom zitten (in het vliegtuig, de trein et cetera). De onderstaande tips heb je vast al eens gehoord en zijn met wat gezond verstand best zelf te bedenken, maar het kan geen kwaad ze nog even op een rijtje te zetten:
Minder helderheid
De achtergrondverlichting van een TFT-scherm verbruikt een heleboel stroom. Stel de helderheid zo in dat je het scherm nog net comfortabel kunt lezen.
Minder hardware
Bluetooth, wifi, muizen en alle andere apparaten die je niet strikt nodig hebt, kun je het beste uitschakelen. Dat geldt ook voor de luidsprekers – maak je nog vrienden mee ook.
Minder multitasking
Draai zo min mogelijk toepassingen. Houd het bij voorkeur bij die ene die je daadwerkelijk gebruikt (tekstverwerker, browser), plus je antivirus en je firewall – en zelfs die niet, als je niet online bent.
Minder multimedia
Bewaar je fotobewerking en die leuke YouTube-filmpjes voor als je weer een stopcontact tegenkomt. En als je dan toch muziek wilt luisteren, gebruik dan je MP3-speler.